Vrijdag 10 mei 2019 20:00 uur
Sinds het in onbruik raken van het astrolabium verdween de astronomie ook uit de alledaagse tijdmeting. Alleen in observatoria deed men nog aan astronomische tijdwaarneming, hoofdzakelijk om de klokken gelijk te zetten. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan en zo kwamen er na verloop van tijd allerlei astronomische “complicaties” in de klokken terecht. De bekendste daarvan is waarschijnlijk wel de maanfase-aanduiding. Met de miniaturisatie van de klok tot zakhorloge en uiteindelijk tot polshorloge gingen de astronomische complicaties mee. Zo zijn er tegenwoordig zelfs polshorloges verkrijgbaar met een werkend planetarium op de wijzerplaat.
Deze lezing behandelt in eerste instantie de historie van de tijdwaarneming met de zonnewijzer, het astrolabium en de meridiaankijker. Daarna komen de werking van het slingeruurwerk en van de balans (“onrust”) aan de orde.
Van de astronomische complicaties zal de meeste aandacht worden besteed aan de maanfase-indicator, in de vormen zoals ze in horloges worden ingebouwd. Verder komen zaken als getijden-indicatie, planetarium, astrolabium en “grands complications astronomiques” aan bod.
De heer Plooijer is lid van de Sterrenkundige Vereniging Zenit.
De lezing wordt gegeven op vrijdagavond 10 mei om 20:00 uur in de Cees Buining Sterrenwacht in het park Noorderhaven, Perenhout 12, Julianadorp.
Entree: € 5, donateurs €2,50, leden gratis.